โรงเรียนบ้านคูเมืองตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.  ๒๔๖๑ ประเภทนายอำเภอจัดตั้ง เปิดทำการสอนตั้งแต่ชั้นประถมศึกษาปีที่  ๑ ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่  ๔  โดยอาศัยศาลาวัดบ้านคูเมืองเป็นสถานที่ มีนักเรียนจากทุกหมู่บ้านในตำบลมาเรียนรวมกัน ชื่อว่า โรงเรียน ๑ วัดบ้านคูเมือง เปิดทำการสอนเป็นเวลา  ๑๑ปี 
          เมื่อ  พ.ศ.  ๒๔๘๔  ทางราชการได้จัดสรรงบประมาณ ประเภทเงินบำรุงการศึกษา จำนวน  ๑,๐๐๐  บาท มาปลูกสร้างเป็นอาคารเอกเทศถาวร ขนาด  ๒  ห้องเรียน  เปิดทำการเมื่อวันที่  ๒๔  มิถุนายน  ๒๔๘๔  มีนายสิงห์  แสวงทรัพย์ เป็นครูใหญ่
          วันที่  ๒๑  มกราคม  ๒๕๐๑ ได้รื้ออาคารเนื่องจากอาคารชำรุด  ใช้วัสดุบางอย่างมาปลูกสร้างเป็นโรงยาวชั่วคราว
          วันที่  ๒๘  พฤษภาคม  ๒๕๐๓  ได้ปลูกสร้างเป็นอาคารเอกเทศถาวร ขนาด ๒  ห้องเรียน โดยไม่ใช้งบประมาณของทางราชการ
          เมื่อ  พ.ศ.  ๒๕๑๙  ได้รับจัดสรรงบประมาณจำนวน  ๓,๕๐๐  บาท  ต่อเติมอาคารเรียน จำนวน  ๑ ห้องเรียน
          เมื่อ พ.ศ.  ๒๕๒๐  ได้รับงบประมาณจำนวน ๑๒๐,๐๐๐  บาท สร้างอาคารเรียนแบบ ป. ๑ ซ จำนวน  ๔  ห้องเรียน  และได้รับงบประมาณ ๓๕,๐๐๐  บาท  สร้างบ้านพักครู  ๑  หลัง
          วันที่  ๑   เมษายน ๒๕๒๓  ได้รับอนุญาตให้เปิดสอนถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖
          วันที่  ๑  พฤษภาคม  ๒๕๒๗  ได้รับอนุญาตเปิดสอนชั้นเด็กเล็ก โดยได้รับงบประมาณสนับสนุนจากสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ ( ส.ป.ช.) จำนวน  ๔,๕๐๐  บาท
          เมื่อ  พ.ศ.  ๒๕๓๐  ได้ขออนุญาตรื้อถอนอาคารเรียน ๑ เนื่องจาก ชำรุดมาก และได้รับงบประมาณพัฒนาจังหวัด ของ  ส.ส.  อุดร  ทองน้อย จำนวน  ๒๐,๐๐๐ บาท  สมทบกับวัสดุที่เหลือใช้การได้ จากการรื้อถอนอาคารเรียน ๑ สร้างเป็นอาคารแระกอบ  โดยขอความร่วมมือจากคณะครู ภารโรง และชาวบ้านคูเมือง บริจาคทรัพย์และแรงงานสร้างเสร็จเป็นที่ทำการกลุ่มโรงเรียนคูเมือง
          ปีงบประมาณ ๒๕๓๐  ได้รับงบประมาณจัดสรรสร้างอาคารเรียนแบบ ส.ป.ช. ๑๐๕/๒๖ ขนาด  ๔  ห้องเรียน ก่อสร้างเสร็จเมื่อวันที่  ๑๘  กุมภาพันธ์  ๒๕๓๑  เปิดทำการเมื่อวันที่  ๔  มีนาคม  ๒๕๓๑
          เมื่อ  พ.ศ.  ๒๕๓๒ คณะผ้าป่าสามัคคีจากกรุงเทพมหานคร  ได้บริจาคเงินจำนวน  ๖๐,๗๖๕   บาท  ได้ดำมาต่อเติมอาคารเรียนชั้นล่าง (อาคาร สปช. ๑๐๕/๒๖) งบประมาณส่วนหนึ่งได้จากคณะครู นักการภารโรง คณะกรรมการสถานศึกษา ผู้ปกครองนักเรียนชาวบ้านร่วมบริจาคเงิน และสละแรงงานสิ่งของคิดเป็นมูลค่า  ๑๐๕,๕๔๕  บาท ต่อเติมเสร็จเปิดใช้เมื่อวันที่ ๒๐  มีนาคม  ๒๕๓๓