โรงเรียนบ้านเขื่องคำจัดตั้งเป็นโรงเรียนเอกเทศเมื่อวันที่  1  พฤษภาคม  2477  เป็นโรงเรียนประชาบาล  ตำบลตาดทอง  5  (วัดบ้านเขื่องคำ)  มีนายมัง   เศิกศิริ  เป็นครูใหญ่คนแรก และเปิดสอนชั้นมูลศึกษา ถึงชั้นป.4  เมื่อ  พ.ศ.  2506   นายบุญมา   สุนทรารักษ์  มาตำรงตำแหน่งครูใหญาพร้อมกับประชาชนชาวบ้านเขื่องคำร่วมกันจัดหาทุนเพื่อจัดซื้อทาดิน  สำหรับปลูกสร้างอาคารเรียนหลังใหม่  และได้ย้ายสถานที่ออกจากวัดบ้านเขื่องคำ มาตั้งอยู่   ณ   สถานที่ตั้งปัจจุบัน     ในสมัยต่อมา นายทอง   ชาลาพุทธาพงศ์   ตำรงตำแหน่งครูใหญ่คนต่อมา   ได้รับความร่าวมมือกับชุมชนจัดหาเงินสมทบกับเงินของทางราชการปลูกสร้างอาคารเรียนแบบถาวร  แบบ 004  ซึ่งเป็นอาคารเรียนสองชั้น   8   ห้องเรียน

                  ปัจจุบันมีอาคารเรียนจำนวน  3  หลังคือ

                         1.  อาคารหลังที่  1     แบบ   สามัญ     004                    เป็นอาคารเรียน   2   ชั้น     8     ห้องเรียน

                         2.  อาคารหลังที่  2    แบบ  ป.1.ซ.                                  เป็นอาคารเรียน   1   ชั้น     8     ห้องเรียน

                         3.  อาคารหลังที่  3    แบบ   สปช.105/29                      เป็นอาครเรายน   2   ชั้น     8     ห้องเรียน

                  โรงเรียนบ้านเขื่องคำ เป็นโรงเรยนขนาดกลาง  มีจำนวนนักเรียน   150   คน  เปิดทำการสอนตั้งแต่ชั้นอนุบาลถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่  3  เป็นโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาในปี พ.ศ.  2539   จนถึงปัจจุบัน  โดมานายประสิทธิศักดิ์   สายลวดคำ   ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการสถานศึกษา    มีข้าราชการครู   15   คน  เจ้าหน้าที่ธุรการ  1  คน  ลูกจ้างชั่วคราว ตำแหน่งนักการภารโรง  1  คน  หมู่บ้านในเขตบริการของโรงเรียนคือบ้านเขื่องคำ  หมู๋ที่  5  และหมู่ที่  10   ตำบลเขื่องคำ   อำเภอเมืองยโสธร  จังหวัดยโสธร